Trung Quốc tiếp tục đầu tư, xây dựng đường sắt cao tốc, đường sắt đô thị, cùng với đó sản xuất tàu hàng cao tốc.

1. MỞ RỘNG MẠNG ĐƯỜNG SẮT CAO TỐC

Tập đoàn Đường sắt Quốc gia Trung Quốc (CR) thông báo trong năm 2020 đã khai trương thêm 2.900 km đường sắt cao tốc. Tổng số 4.933 km tuyến mới được xây dựng trong năm đã nâng tổng chiều dài toàn mạng lên 146.300 km gồm 37.900 km đường sắt cao tốc. CR dự kiến sẽ hoàn thành thêm 3.700 km trong năm 2021.

Tháng 12/2020 tuyến chuyên vận chuyển hành khách có chiều dài 617 km từ Tây An tới Ngân Xuyên, thủ phủ của Khu tự trị dân tộc Hồi - Ninh Hạ, đã được khai trương. Tuyến đường có vận tốc vận hành 250 km/h được xây dựng với tổng kinh phí 80,5 tỷ Nhân dân tệ đã cắt giảm thời gian hành trình giữa hai thành phố từ 14 giờ xuống còn 3 giờ.

Cũng hoàn thành trong tháng 12/2020 là tuyến đường sắt chuyên vận chuyển hành khách có chiều dài 162 km từ Hợp Phì tới An Khánh, tỉnh An Huy, tuyến này sẽ là một phần của trục chính Bắc Kinh - Hồng Kông với vận tốc vận hành 350 km/h; giai đoạn tiếp theo từ Trà Lĩnh Trấn đến Cửu Giang đang được xây dựng.

Ngày 27/12/2020, tuyến đường sắt liên thành phố dài 47km kết nối ga Bắc Kinh Tây và sân bay quốc tế Đại Hưng đã được kéo dài thêm 91 km đến Khu mới Hùng An tại tỉnh Hà Bắc. Đoạn kéo dài được thiết kế vận hành với vận tốc 350 km/h, cho phép hành trình 50 phút giữa thủ đô và thành phố vệ tinh mới. Công ty con của Tổng công ty Đường sắt cao tốc Hùng An thuộc CR cho biết đoạn tuyến trước đó cũng sẽ được nâng cấp để vận hành với tốc độ cao hơn.

Ngày 11/01/2021, Ủy ban Phát triển và Cải cách Quốc gia đã phê duyệt kế hoạch mở rộng 342 km về phía Tây cho tuyến đường từ Hùng An đến Tân Châu Tây qua Bảo Định, Phú Bình và Ngô Đài, gồm 12 nhà ga với kinh phí dự kiến 57,2 tỷ Nhân dân tệ.

2. TÀU HÀNG CAO TỐC

Công ty chế tạo đầu máy toa xe Đường Sơn (thuộc tập đoàn Trung Xa Trung Quốc - CRRC) đã tiết lộ về đoàn tàu 350 km/h được thiết kế dựa trên các đoàn EMU chuyên chở hành khách theo tiêu chuẩn Trung Quốc để phục vụ thị trường logistics cao cấp.

CRRC đã và đang triển khai mục tiêu cung cấp tàu cao tốc phục vụ lĩnh vực logistics và thương mại điện tử đang phát triển nhanh chóng ở Trung Quốc, bằng giải pháp tạm thời hoán cải một đoàn tàu CR400BF. Đoàn tàu được hoán cải ra mắt ngày 23/12/2020 được thiết kế để chở được 120 tấn hàng. Cửa xếp dỡ hàng hóa của toa xe rộng 2.900 mm để nhận tải trọng đồng đều, sàn xe di động được điều khiển từ xa trong mỗi toa có thể tự động định vị hai hàng container. Hệ thống xếp hàng thông minh dựa trên công nghệ điện toán đám mây sẽ tối ưu hóa việc định vị tải trọng và phân bổ trọng lượng của từng toa xe và xếp/dỡ nhanh chóng tại các đầu mối trung chuyển.

3. KHAI TRƯƠNG HÀNG LOẠT TUYẾN ĐƯỜNG SẮT ĐÔ THỊ

Trong hơn một thập kỷ qua, những ngày cuối năm đều được đánh dấu bằng hàng loạt lễ khai trương các tuyến metro, tàu điện và kéo dài các tuyến đường sắt đô thị hiện có tại các thành phố của Trung Quốc. Tuy nhiên, những tuần cuối năm 2020 đã phá vỡ mọi kỷ lục với gần 700 km metro, tàu điện và các tuyến kéo dài của 29 dự án được đưa vào hoạt động thương mại tại 15 thành phố. Con số này không bao gồm 4 dự án đã được đưa vào khai thác tại thành phố Nam Ninh, Quảng Châu và Từ Châu trong tuần cuối của tháng 11/2020.

3.1 Thành phố Thành Đô

Ngày 18/12/2020, thành phố Thành Đô đã khai trương thêm 04 tuyến mới và 01 tuyến kéo dài đến ngoại ô với tổng chiều dài hơn 160 km. Thủ phủ của tỉnh Tứ Xuyên hiện có mạng đường sắt đô thị lớn thứ tư của Trung Quốc với tổng chiều dài 558 km.

Chính quyền thành phố đã công bố kế hoạch đầy tham vọng về xây dựng mạng lưới gồm 35 tuyến vào năm 2035, nâng tổng chiều dài mạng lên 1.666 km, gồm 1.389 km đường đi ngầm và 277 km đường ngoại ô.

3.2 Thành phố Ninh Ba

Tuyến metro số 4 của thành phố ven biển Ninh Ba dài 36,5 km với 25 nhà ga đã đi vào hoạt động ngày 23/12/2020. Theo dự kiến, giai đoạn I của Tuyến số 5 dài 27,6 km với 22 nhà ga ​​sẽ khai trương vào năm 2021, nâng tổng chiều dài mạng lên 173,1 km.

3.3 Thành phố Thái Nguyên gia nhập câu lạc bộ đường sắt đô thị

Với 4,3 triệu dân, thành phố thủ phủ của tỉnh Sơn Tây đã trở thành thành viên mới nhất tham gia câu lạc bộ đường sắt đô thị của Trung Quốc khi khai trương tuyến đầu tiên là tuyến số 2 dài 23,7 km vào ngày 26/12/2020.

Theo chương trình phát triển đường sắt đô thị của Thái Nguyên, dự kiến ​​xây dựng 03 tuyến với tổng chiều dài 93,4 km. Giống như tuyến số 2, tuyến số 1 sẽ chạy từ phía Đông sang phía Tây qua trung tâm thành phố trước khi rẽ về phía Nam đến ga Thái Nguyên Nam và sân bay. Tuyến số 3 sẽ bắt đầu ở phía Tây Bắc và đi dọc theo sông Phấn về phía Nam trước khi đi vòng quanh thành phố đến Thái Nguyên Nam và hướng về phía Đông Nam.

Trong dài hạn, 04 tuyến đề xuất khác có thể nâng tổng chiều dài mạng ĐS đô thị  thành phố lên 233,6 km.

3.4 Các thành phố Thượng Hải, Hợp Phì và Nam Xương

Vốn là thành phố sở hữu một trong những mạng tàu điện ngầm lớn nhất Trung Quốc, Thượng Hải đã khai trương thêm hai tuyến vào ngày 26/12/2020, nâng tổng chiều dài các tuyến lên 729 km với 430 nhà ga.

Cùng ngày, thành phố Hợp Phì, thủ phủ của tỉnh An Huy đã khai trương đoạn phía Nam dài 25,2 km của tuyến số 5. Theo kế hoạch, tổng chiều dài 40,2 km của tuyến này sẽ được hoàn thành vào cuối năm 2021.

Ngày 26/12/2020, thành phố Nam Xương, thủ phủ của tỉnh Giang Tây cũng khai trương giai đoạn I của tuyến thứ 3, đưa tổng chiều dài mạng lên 88,7 km chỉ 05 năm sau khi khánh thành đoạn đầu tiên của Tuyến số 1.

3.5 Thành phố Trịnh Châu

Thành phố Trịnh Châu, thủ phủ của tỉnh Hà Nam hiện đang vận hành 05 tuyến tuyến ĐS đô thị với tổng chiều dài 206,3 km. Việc khai trương đồng thời 02 tuyến mới ngày 26/12/2020 đã đưa thành phố từ vị trí thứ 22 lên vị trí thứ 12 trong bảng xếp hạng các thành phố sở hữu mạng tàu điện ngầm của Trung Quốc.

3.6 Thành phố Tây An

Ngày 28/12/2020, thành phố Tây An khai trương 03 tuyến mới với chiều dài 82 km, đưa tổng chiều dài mạng gồm 07 tuyến lên 218,5 km.

3.7 Thành phố Hàng Châu

Ngày 30/12/2020, tổng chiều dài mạng ĐS đô thị thành phố Hàng Châu đã đạt 308,8 km bằng việc khai trương 02 tuyến mới và một đoạn tuyến kéo dài.

Thông tin về việc khai trương các tuyến ĐS đô thị tại Trung Quốc trong tháng 12/2020 và tháng 01/2021 được thể hiện trong Bảng dưới đây:

(Nguồn tài liệu: Tạp chí Railway Gazette International, số tháng 02/2021)