Sáng 19/12, tại tỉnh Lào Cai, Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn đã dự Lễ khởi công Dự án thành phần 1 thuộc Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng. Cùng dự buổi lễ còn có Bí thư Tỉnh uỷ Lào Cai Trịnh Việt Hùng; lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương; Đại sứ Trung Quốc tại Việt Nam Hà Vĩ.

Lễ khởi công do Bộ Xây dựng phối hợp với UBND các tỉnh, thành phố: Lào Cai, Phú Thọ, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên và Hải Phòng tổ chức tại ga Lào Cai, tỉnh Lào Cai và 4 điểm cầu còn lại tại các ga: Phú Thọ (tỉnh Phú Thọ), Bắc Hồng (TP. Hà Nội), Lương Tài (tỉnh Hưng Yên) và Hải Dương Nam (TP. Hải Phòng).

Tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng có tổng chiều dài tuyến chính khoảng 390,9 km, tuyến nhánh khoảng 27,9 km, đường đơn khổ 1.435 mm. Tuyến đường sắt có tốc độ thiết kế 160 km/h đối với tuyến chính đoạn từ ga Lào Cai đến ga Nam Hải Phòng; tốc độ thiết kế 120 km/h đối với đoạn qua khu vực đầu mối thành phố Hà Nội, tốc độ thiết kế 80 km/h đối với các đoạn tuyến còn lại.

Tuyến đi qua 6 tỉnh/thành phố gồm: Lào Cai, Phú Thọ, Hà Nội, Bắc Ninh, Hưng Yên và Hải Phòng, với 32 ga. Điểm đầu tuyến tại vị trí nối ray với đường sắt Trung Quốc thuộc địa phận phường Lào Cai, tỉnh Lào Cai; điểm cuối tại ga cảng Lạch Huyện, đặc khu Cát Hải, TP. Hải Phòng.

Dự án có tổng mức đầu tư hơn 203.200 tỷ đồng, được thực hiện theo hình thức đầu tư công, phấn đấu hoàn thành chậm nhất vào năm 2030. Dự án thành phần 2 sẽ đầu tư xây dựng công trình đường sắt từ điểm nối ray qua biên giới (Lào Cai) đến điểm cuối tại ga Lạch Huyện (Hải Phòng), tổng mức đầu tư khoảng 155.503 tỷ đồng.

Các ga được khởi công xây dựng hôm nay nằm trong Dự án thành phần 1 về đầu tư hạ tầng kết nối các ga trên tuyến và quảng trường ga, với tổng mức đầu tư 3.298 tỷ đồng.

Đến nay, Dự án thành phần 2 đã hoàn thành lập Báo cáo nghiên cứu khả thi vào tháng 6/2026; thẩm định, phê duyệt dự án đầu tư trong tháng 7/2026; triển khai song song lập thiết kế kỹ thuật từ tháng 2/2026 - 08/2026; thẩm định, phê duyệt các gói thầu và tổ chức lựa chọn nhà thầu thi công từ tháng 9/2026 - 12/2026; dự kiến sẽ triển khai thi công từ tháng 12/2026.

Ngoài Dự án 1 và 2, còn có 8 dự án thành phần về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và di dời công trình có điện áp từ 110 kV trở lên.

Hiện các địa phương và Tập đoàn Điện lực Việt Nam đang tích cực triển khai thủ tục liên quan đến giải phóng mặt bằng (GPMB) theo hồ sơ ranh giới được lập trên cơ sở hướng tuyến được các địa phương thống nhất, trong đó ưu tiên hoàn thành công tác GPMB tại 5 ga phục vụ khởi công Dự án thành phần 1. Đối với công tác GPMB Dự án thành phần 2, dự kiến hoàn thành vào tháng 9/2026.

Việc khởi công Dự án thành phần 1 là bước khởi đầu hiện thực hóa mục tiêu xây dựng tuyến đường sắt mới hiện đại, đồng bộ nhằm đáp ứng nhu cầu vận tải trên hành lang Đông - Tây, kết nối liên vận quốc tế giữa Việt Nam và Trung Quốc.

Tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng sẽ tạo động lực quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững, phát huy tối đa lợi thế của các phương thức trên hành lang kinh tế Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, góp phần bảo đảm quốc phòng - an ninh và hội nhập quốc tế, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu; thúc đẩy tiến trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.

Sự kiện khởi công đồng loạt 5 nhà ga hôm nay nằm trong khuôn khổ Lễ khởi công, khánh thành, thông xe kỹ thuật 234 dự án, công trình trên khắp cả nước với tổng mức đầu tư hơn 3,4 triệu tỷ đồng để chào mừng kỷ niệm 79 năm ngày toàn quốc kháng chiến (19/12/1946 - 19/12/2025) và chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Theo Đại sứ Trung Quốc tại Việt Nam Hà Vĩ, tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng là một dự án hợp tác trọng điểm giữa Trung Quốc và Việt Nam, nhận được sự quan tâm và chỉ đạo sâu sát từ Lãnh đạo cao nhất hai Đảng, hai Nhà nước.

Dưới sự ủng hộ và chỉ đạo của các cơ quan chủ quản hai nước, phía Trung Quốc đã viện trợ và hỗ trợ Việt Nam hoàn thành công tác lập quy hoạch dự án, nghiên cứu tiền khả thi. Hiện công tác nghiên cứu tính khả thi đang được tích cực thúc đẩy một cách vững chắc và có trật tự. Đại sứ khẳng định phía Trung Quốc sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Việt Nam triển khai thiết kế kỹ thuật, nhằm tạo nền tảng vững chắc cho việc triển khai thuận lợi toàn bộ dự án.

Việc triển khai Dự án đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng chắc chắn sẽ giúp phá vỡ những rào cản địa lý, đẩy nhanh quá trình kết nối mạng lưới đường sắt khổ tiêu chuẩn giữa hai nước, qua đó giúp nâng cao đáng kể năng lực vận chuyển xuyên biên giới, giảm chi phí logistics, thúc đẩy giao lưu kinh tế, tạo sự kết nối liền mạch cho chuỗi cung ứng hai nước, tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển kinh tế - xã hội của cả hai quốc gia.