Quảng Trị là mảnh đất của những trận quyết chiến chiến lược trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước; là một trong những nơi đụng độ quyết liệt nhất, chiến trường khốc liệt nhất, là nơi chứng kiến nỗi đau chia cắt của đất nước trong 21 năm. Mảnh đất có tới 72 nghĩa trang liệt sĩ, trong đó, tại Nghĩa trang liệt sĩ Quốc gia Trường Sơn và Nghĩa trang liệt sĩ Đường 9, mỗi nơi có hơn 10.000 liệt sĩ an nghỉ. Những con số ấy phần nào diễn tả sự khốc liệt của cuộc chiến đã qua trên mảnh đất này.  

Sau khi chiếm được Miền Bắc, thực dân Pháp bắt đầu công cuộc khai thác thuộc địa. Đường sắt là phương tiện chuyên chở chủ yếu. Để nối Hà Nội với Hải Phòng, người Pháp đã cho xây dựng tuyến đường sắt dài 102 km nối liền hai thành phố này. Ngày 16-6-1902, toàn tuyến được chính thức đưa vào khai thác và kèm theo đó là sự ra đời của ga Hải Phòng.

Hẳn bạn vẫn còn nhớ hình ảnh đoàn tầu trong truyện ngắn 'Hai Đứa Trẻ' của nhà văn Thạch Lam. Chuyến tàu đêm là hoạt động cuối cùng trong ngày của phố huyện ghé qua như mang theo ánh sáng, nhịp sống của một thế giới khác. Ít người biết rằng chuyến tầu đó cũng chính là tuyến đường sắt Hà Nội - Hải Phòng và cậu bé An lại chính là Thạch Lam.